Bài 1 – Cơ bản: Làm nhạc bằng AI bắt đầu từ đâu?

Một ngày nọ, trong lúc rà soát hợp đồng bảo vệ quyền tác giả và quyền sở hữu trí tuệ, tôi – một luật sư quen thuộc với văn bản, luật lệ – bỗng muốn thử bước vào thế giới âm nhạc AI. Tôi nhập vài dòng mô tả đơn giản vào công cụ Suno, và chỉ vài phút sau, một bản nhạc vang lên.

Nghe thì dễ nghe thật, nhưng tôi nhận ra nó thiếu “hồn”. Chính khoảnh khắc ấy khiến tôi muốn đi sâu hơn, để hiểu mối quan hệ giữa tác giả – tác phẩm – công nghệ, cũng như vai trò của người làm luật trong việc bảo vệ giá trị thật sự của nghệ thuật trong kỷ nguyên số.

1. Ý tưởng & cảm hứng – hạt giống của bài hát

Mọi ca khúc đều bắt đầu từ một “hạt giống”.

– Với AI, nếu chỉ nhập prompt kiểu: “love song, sad, piano”

→ Kết quả là một bài tình ca buồn khá ổn, nhưng dễ giống hàng trăm ngàn ca khúc khác.

– Với con người, cảm hứng lại có thể xuất phát từ một câu nói rất đời thường. Như ca khúc TÌM NGÔI SAO THẬT: “Ai cũng cần phải ảo để nổi bật chứ à”

→ Được thổi hồn thành câu chuyện tìm kiếm sự thật và niềm tin trong thế giới ảo.

2. Ca từ & ngôn ngữ – sự khác biệt dễ nhận ra

– AI thường tạo ra ca từ tròn vần nhưng chung chung: “Ánh sao rơi trên bầu trời đêm,Tình yêu tan biến theo gió trôi xa…”

→ Nghe êm tai, nhưng thiếu dấu ấn cá nhân.

– Con người đưa trải nghiệm thật vào câu chữ: “Like, view như ánh hào quang,
Sáng rực mà trong lòng hoang mang.”

→ Ngôn ngữ gần gũi, phản ánh đời sống mạng xã hội, vừa dí dỏm vừa sâu sắc.

3. Giai điệu & cảm xúc – vòng lặp hay hành trình?

– AI thường dùng vòng hợp âm đơn giản (C–G–Am–F) cho suốt bài, nghe êm tai nhưng phẳng lặng.

– Con người lại biết dẫn dắt người nghe qua các tầng cảm xúc:

– Verse kể chuyện, giọng hạ thấp.

– Pre-chorus dồn nén, chuẩn bị cao trào.

– Chorus bùng nổ, nhấn mạnh chữ “ngôi sao thật”.

Người nghe được dẫn từ kể → nén → bung, nên dễ nhớ và thấm lâu hơn.

4. Vì sao Luật sư Nguyễn Thanh Trung làm nhạc bằng AI?

Ít ai biết, nền tảng đưa tôi đến với nhạc AI chính là công việc luật sư bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, quyền tác giả.

– Nghề luật rèn cho tôi sự logic, hệ thống, nhưng tôi cũng luôn yêu môn Văn, nghệ thuật và công nghệ.

– Việc sáng tác nhạc bằng AI giúp tôi trải nghiệm cả hai vai: vừa là người sáng tạo, vừa là người phân tích.

– Nhờ đó, tôi hiểu rõ hơn: tác phẩm nghệ thuật được hình thành thế nào, giá trị pháp lý ra sao, và sự khác biệt giữa sản phẩm máy móc và tác phẩm có hồn của con người.

Điều này giúp tôi không chỉ sáng tạo nghệ thuật, mà còn bảo vệ tốt nhất quyền lợi hợp pháp cho khách hàng, nghệ sĩ, khi đối diện với những vấn đề pháp lý mới mẻ trong thời đại AI.
Trong bối cảnh pháp luật về tác phẩm AI còn nhiều điểm mới và chưa rõ ràng, sự đồng hành của pháp lý là vô cùng cần thiết.

5. Kết luận

Làm nhạc bằng AI không khó. Khó là biến nó thành một tác phẩm có giá trị – nơi con người thổi hồn vào công cụ máy móc.

Ca khúc “TÌM NGÔI SAO THẬT” là một minh chứng: bắt đầu từ một câu nói đời thường, qua AI dựng nhạc, nhưng chính sự chỉnh sửa và cảm xúc con người đã biến nó thành một bài hát có hồn.
Cảm xúc và sự sáng tạo của con người mới là linh hồn thực sự của nghệ thuật.

Với những ai quan tâm đến âm nhạc, công nghệ và cả quyền sở hữu trí tuệ trong nghệ thuật, hãy kết nối cùng tôi – Luật sư Nguyễn Thanh Trung, HT Legal VN – để được tư vấn và đồng hành.