.png?ver=1714058699)
Tên miền là địa chỉ website của một cá nhân, công ty trên mạng Internet. Bản thân tên miền sẽ chứa tên nhãn hiệu, thương hiệu để khách hàng phân biệt và tiếp cận. Đơn cử như trong trường hợp tìm kiếm bất động sản, trang web www.batdongsan.com.vn sẽ dễ đề xuất trên Google, dễ thu hút và tạo thiện cảm cho khách hàng. Cho nên, tên miền là sản phẩm truyền thông quý giá của mỗi doanh nghiệp.
Doanh nghiệp càng lớn, tên miền càng giá trị bởi chúng dễ thu hút sự quan tâm của khách hàng. Cho nên, tên miền có thể bị rơi vào tình thế bị lợi dụng. Điển hình là trang “bambooairway.vn” (website giả mạo) và “bambooairways.com” (website chính thức của Hãng hàng không Bamboo), chỉ lệch nhau chữ “s”. Với mọi từ khóa liên quan trên Google, website giả mạo lại được đề xuất trước website chính thức. Vấn đề này gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của khách hàng và uy tín của doanh nghiệp.
Do đó, HT Legal VN xin chia sẻ bài viết dưới đây để các Quý khách hàng đã, đang và có kế hoạch sử dụng tên miền lưu ý cách thức bảo vệ tên miền trong thế giới hiện đại số.
I. Cơ sở pháp lý:
- Thông tư 24/2015/TT-BTTTT quy định về quản lý và sử dụng tài nguyên internet được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định số 27/2018/NĐ-CP, Thông tư số 06/2019/TT-BTTTT và Thông tư số 21/2021/TT-BTTTT (Sau đây gọi tắt là “Thông tư 24/2015/TT-BTTTT”)
- Thông tư liên tịch số 14/2016/TTLT-BTTTT-BKHCN hướng dẫn trình tự, thủ tục thay đổi, thu hồi tên miền vi phạm pháp luật về sở hữu trí tuệ
- Thông tư 20/2023/TT-BTC quy định mức thu, chế độ thu, nộp, quản lý và sử dụng phí duy trì sử dụng tên miền và địa chỉ internet, lệ phí đăng ký sử dụng tên miền quốc gia “.vn” và lệ phí đăng ký sử dụng địa chỉ internet (ip)
II. Nội dung
1. Tên miền là gì?
Theo khoản 4 Điều 2 Thông tư 24/2015/TT-BTTTT, tên miền là tên được sử dụng để định danh địa chỉ Internet của máy chủ gồm các dãy ký tự cách nhau bằng dấu chấm “.” Ví dụ đơn giản là: www.htlegalvn.com là tên miền của Công ty Luật TNHH HT Legal VN.
Tên miền có thể chia thành 03 phần như sau: (i) Tên miền phụ, (ii) Tên miền và (iii) Tên miền cấp cao nhất. Cụ thể trong ví dụ www.htlegalvn.com:
- Tên miền phụ: “www”
- Tên miền: “.htlegalvn”. Nội dung htlegalvn thay đổi tùy chỉnh theo doanh nghiệp.
- Tên miền cấp cao nhất: “.com”.
Theo khoản 7, 8 Điều 2 Thông tư 24/2015/TT-BTTTT, tên miền này có hai loại là:
- Tên miền quốc gia Việt Nam là tên miền “.vn” (sau đây gọi chung là tên miền “.vn”) và tên miền các cấp dưới tên miền cấp cao nhất khác thuộc quyền quản lý của Việt Nam
- Tên miền quốc tế là các tên miền quốc gia khác ngoài Việt Nam (ví dụ: .uk, .us, .jp, .cn) và tên miền chung cấp cao nhất (gTLD), ví dụ như các tên miền ".com"; ".net"; ".edu"; ".org"; ".int"; ".biz"; ".info"; ".name"; ".pro"; ".aero"; ".museum"; ".coop", những tên miền chung cấp cao nhất khác.
Tên miền quốc tế và tên miền .vn không có ý nghĩa bao trùm lẫn nhau, có nghĩa là nếu doanh nghiệp đã đăng ký .com thì các địa chỉ website tương tự nhưng có đuôi tên miền quốc tế khác hoặc tên miền .vn không thể hiện diện. Ví dụ: Với địa chỉ www.xyz.com, website www.xyz.com.vn, www.xyz.net vẫn có thể tồn tại mà không cùng người sở hữu với www.xyz.com.
2. Quy trình để sở hữu tên miền?
Tên miền được người dùng đăng ký sở hữu với các nhà đăng ký Nhà Nước cho phép. Danh sách được chi tiết tại: (i) www.nhadangky.vn đối với nhà đăng ký tên miền. vn và (ii) tại https://thongbaotenmien.vn/nhadangky.xhtml đối với nhà đăng ký tên miền quốc tế.
Đối với tên miền .vn, giao dịch sở hữu tên miền giữa người dùng và nhà đăng ký là quan hệ dịch vụ với những đặc thù như sau:
- Người dùng đăng ký trước được quyền sử dụng trước theo khoản 1 Điều 6 Thông tư 24/2015/TT-BTTTT;
- Phí đăng ký, duy trì tên miền hoạt động được ấn định theo Biểu mức thu phí, lệ phí kèm theo Thông tư 20/2023/TT-BTC;
- Văn bản đăng ký, thay đổi, hoàn trả tên miền theo điều 10, 19 và 20 Thông tư 24/2015/TT-BTTTT.
Các văn bản này rất đơn giản, không phải là hồ sơ hành chính nên quý khách hàng có thể dễ dàng, tiện lợi liên hệ với nhà đăng ký để thực hiện.
Tùy theo nhu cầu và khả năng, người dùng có thể lựa chọn thời hạn sử dụng tên miền: (i) Đối với tên miền quốc tế, thời hạn từ 01-10 năm; (ii) Đối với tên miền .vn, thời hạn từ 01 - 50 năm. Bạn có thể chọn một thời hạn ngắn và liên tục gia hạn khi thời hạn hết hạn. Tuy nhiên, sau khi sở hữu 10 năm với tên miền quốc tế và 50 năm đối với tên miền .vn, bạn không được tiếp tục gia hạn và phải đăng ký mới lại từ đầu.
3. Làm sao để bảo vệ tên miền trong thế giới hiện đại số?
Mặc dù tên miền có nội dung là tên nhãn hiệu của doanh nghiệp và là phương tiện để khách hàng nhận diện, phân biệt, liên hệ và làm việc nhưng tên miền không phải là đối tượng để đăng ký sở hữu trí tuệ kể cả pháp luật Việt Nam và quốc tế quy định. Do đó, doanh nghiệp phải chủ động thực hiện nhiều biện pháp bảo vệ khác nhau không chỉ trong lĩnh vực pháp lý mà còn trong thực trạng công nghệ số hiện tại.
Để bảo vệ tên miền, doanh nghiệp cần thực hiện những bước sau:
(i) Phải đăng ký sở hữu tên miền theo hướng dẫn tại mục 2.
Việc đăng ký tên miền có thể thực hiện trước cả khi Quý khách hàng thành lập doanh nghiệp hoặc đăng ký nhãn hiệu. Bởi vì việc đăng ký nhãn hiệu áp dụng theo nguyên tắc người dùng đăng ký trước dùng trước, không phân biệt bạn có liên quan như thế nào đối với tên miền.
(ii) Nên sở hữu tên miền .vn
Tên miền .vn phù hợp với doanh nghiệp có trụ sở hoặc cá nhân sinh sống tại Việt Nam. Bởi lẽ, quy định pháp luật bảo vệ tên miền .vn đã được xây dựng và áp dụng giải quyết tranh chấp xảy ra liên quan đến tên miền .vn ngay tại Việt Nam.
Đối với tên miền quốc tế, Quý khách hàng phải áp dụng luật quốc tế và cơ quan giải quyết tranh chấp nước ngoài. Cho nên, vấn đề này có thể gây khó khăn cho một số Quý khách hàng.
(iii) Đăng ký sở hữu trí tuệ đối với nhãn hiệu và tên thương mại (nếu có)
Điểm d khoản 1 điều 130 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 quy định về hành vi bị coi là cạnh tranh không lành mạnh: “d) Chiếm hữu, sử dụng tên miền trùng hoặc tương tự gây nhầm lẫn với nhãn hiệu, tên thương mại được bảo hộ của người khác hoặc chỉ dẫn địa lý mà mình không có quyền sử dụng với dụng ý xấu, lợi dụng uy tín, danh tiếng của nhãn hiệu, tên thương mại, chỉ dẫn địa lý tương ứng nhằm thu lợi bất chính.”
Trong trường hợp có tranh chấp, tên miền có chứa nội dung tên nhãn hiệu hoặc thương mại có thể được giải quyết dựa trên cơ sở này.
(iv) Áp dụng các quy tắc công nghệ số để bảo vệ tên miền
Có nhiều cách thức như sau:
(a) Mua tên miền với phần mở rộng thay thế, ví dụ các đuôi tên miền quốc tế khác như ".com"; ".net"; ".edu" hoặc tên miền các quốc gia khác
(b) Mua tên miền sai chính tả.
Trong ví dụ ngay tại đầu bài “bambooairway.vn” (website giả mạo) và “bambooairways.com” (website chính thức của Hãng hàng không Bamboo). Chỉ với một chữ “s” khác biệt mà đã có thể gây ảnh hưởng đến doanh nghiệp.
Như Google, dù khách hàng có điền bất kỳ trang web với đuôi tên miền quốc tế hay quốc gia hoặc sai chính tả thì khách hàng cũng được đưa về trang chính thức của Google.
(c) Không được để tên miền hết hạn
Khi tên miền hết hạn vì không được gia hạn/ đăng ký kịp thời, trở thành một tên miền vô chủ thì rất dễ bị kẻ xấu lợi dụng hớt tay trên và quay lại bán cho doanh nghiệp với một cái giá rất cao.
(v) Áp dụng pháp luật Việt Nam để xử lý tranh chấp về tên miền
Pháp luật hiện hành cho phép chủ thể quyền sở hữu trí tuệ có thể chọn một trong bốn biện pháp giải quyết tranh chấp tên miền gồm:
(a) Thông qua thương lượng, hòa giải: Biện pháp này thường không thành công vì chủ thể đăng ký tên miền đòi phí nhượng tên miền với giá cao
(b) Thông qua trọng tài: Biện pháp này thì không hữu dụng vì chủ thể đăng ký tên miền thường không đồng ý ký thỏa thuận trọng tài
(c) Khởi kiện tại tòa án: Biện pháp này có hạn chế lớn nhất là quá trình thụ lý và xét xử sơ thẩm có thể kéo dài tới một hoặc vài năm chưa kể khả năng phải xét xử phúc thẩm hoặc vụ án có thể bị đình chỉ do bị đơn chuyển nhượng tên miền cho chủ thể khác trước khi tòa xét xử.
(d) Xử lý hành vi cạnh tranh không lành mạnh theo pháp luật sở hữu trí tuệ bằng biện pháp hành chính kèm theo áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả là buộc thay đổi thông tin tên miền hoặc trả lại tên miền theo điểm a khoản 16, điểm c khoản 18 điều 14 Nghị định 99/2013/NĐ-CP.
Trong trường hợp chủ sở hữu tên miền không chủ động thay đổi thông tin hoặc trả lại tên miền, cơ quan nhà nước có thẩm quyền có quyền áp dụng Biện pháp thu hồi tên miền “.vn” theo điểm a khoản 1 điều 7 Thông tư 14/2016/TTLT-BTTTT-BKHCN.
Lưu ý: Các hình thức xử lý tranh chấp trên đây chỉ áp dụng trong trường hợp là tên miền .vn.
Công ty Luật TNHH HT Legal VN tự hào là Công ty Luật chuyên nghiệp trong hệ thống tư vấn pháp lý doanh nghiệp, đồng hành cùng doanh nghiệp phát triển an toàn trong thời đại kinh tế thị trường. Nếu có nhu cầu tư vấn, vui lòng liên hệ:
CÔNG TY LUẬT TNHH HT LEGAL VN
VP1: 37/12 Hẻm 602 Điện Biên Phủ, P.22, quận Bình Thạnh, Tp. Hồ Chí Minh (Bên cạnh UBND phường 22)
VP2: 207B Nguyễn Phúc Chu, P.15, quận Tân Bình, Tp. Hồ Chí Minh
Email: info@htlegalvn.com Hotline: 09 6161 4040 – 09 0161 4040
