.png?ver=1724313015)
Đại dịch Covid-19 với những tác động tiêu cực của nó đã và vẫn còn dai dẳng, những khó khăn của hoạt động kinh doanh rõ ràng đã tác động đến hàng loạt doanh nghiệp. Bên cạnh nhiều doanh nghiệp phải tạm dừng hoạt động, lâm vào tình trạng nợ nần hoặc phá sản thì vẫn có rất nhiều doanh nghiệp ăn nên làm ra dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào. Yếu tố cốt lỏi từ chính sách, đường lối kinh doanh, nội lực của từng doanh nghiệp, cho đến những yếu tố khách quan, chủ quan đã cho thấy thành công và phát triển không phải là điều hiển nhiên hoặc do ai, tại ai cả?
Nhiều doanh nghiệp không chú trọng kinh doanh theo chiều sâu, hoạt đồng bề nỗi, chiếm dụng vốn Ngân hàng hoặc sử dụng sai mục đích, chưa kể thực hiện các hành vi trái pháp luật khác nên đã dẫn dắt doanh nghiệp đi vào con đường khó khăn về tài chính, bấp bênh bên bờ vực phá sản. Trong số các tình huống xấu đó, rất nhiều trường hợp nhiều nhà quản lý doanh nghiệp vướng lao lý, bị tạm giam và đã bị truy cứu trách nhiệm hình sự tùy theo mức độ nghiêm trọng của hành vi trái pháp luật của mình.
Bài viết này, phân tích tình huống đối với Công ty cổ phần (đặc biệt là các công ty niêm yết), trường hợp Chủ tịch Hội đồng quản trị bị tạm giam hoặc đang chấp hành hình phạt tù thì ai quản lý doanh nghiệp đó và xử lý trường hợp này như thế nào?
Điều 156 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định như sau:
1. Chủ tịch Hội đồng quản trị do Hội đồng quản trị bầu, miễn nhiệm, bãi nhiệm trong số các thành viên Hội đồng quản trị.
2. Chủ tịch Hội đồng quản trị công ty đại chúng và công ty cổ phần quy định tại điểm b khoản 1 Điều 88 của Luật này không được kiêm Giám đốc hoặc Tổng giám đốc.
3. Chủ tịch Hội đồng quản trị có quyền và nghĩa vụ sau đây:
a) Lập chương trình, kế hoạch hoạt động của Hội đồng quản trị;
b) Chuẩn bị chương trình, nội dung, tài liệu phục vụ cuộc họp; triệu tập, chủ trì và làm chủ tọa cuộc họp Hội đồng quản trị;
c) Tổ chức việc thông qua nghị quyết, quyết định của Hội đồng quản trị;
d) Giám sát quá trình tổ chức thực hiện các nghị quyết, quyết định của Hội đồng quản trị;
đ) Chủ tọa cuộc họp Đại hội đồng cổ đông;
e) Quyền và nghĩa vụ khác theo quy định của Luật này và Điều lệ công ty.
4. Trường hợp Chủ tịch Hội đồng quản trị vắng mặt hoặc không thể thực hiện được nhiệm vụ của mình thì phải ủy quyền bằng văn bản cho một thành viên khác thực hiện quyền và nghĩa vụ của Chủ tịch Hội đồng quản trị theo nguyên tắc quy định tại Điều lệ công ty. Trường hợp không có người được ủy quyền hoặc Chủ tịch Hội đồng quản trị chết, mất tích, bị tạm giam, đang chấp hành hình phạt tù, đang chấp hành biện pháp xử lý hành chính tại cơ sở cai nghiện bắt buộc, cơ sở giáo dục bắt buộc, trốn khỏi nơi cư trú, bị hạn chế hoặc mất năng lực hành vi dân sự, có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi, bị Tòa án cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định thì các thành viên còn lại bầu một người trong số các thành viên giữ chức Chủ tịch Hội đồng quản trị theo nguyên tắc đa số thành viên còn lại tán thành cho đến khi có quyết định mới của Hội đồng quản trị.
Vậy, trường hợp Chủ tịch Hội đồng quản trị bị tạm giam hoặc đang chấp hành hình phạt tù thì các thành viên còn lại bầu một người trong số các thành viên giữ chức Chủ tịch Hội đồng quản trị theo nguyên tắc đa số thành viên còn lại tán thành cho đến khi có quyết định mới của Hội đồng quản trị (Luật không quy định khi nào thì Hội đồng quản trị phải có quyết định mới). Pháp luật cũng có quy định rõ về cuộc họp Hội đồng quản trị và Biên bản họp Hội đồng quản trị theo Điều 158 và Điều 159 Luật Doanh nghiệp 2020, Doanh nghiệp lưu ý tuân thủ đúng theo quy định để đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của mình, cũng như của cổ đông.
