.png?ver=1714058699)
Sử dụng các nguồn năng lượng thay thế hiện đang là mối quan tâm của khá nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là điện mặt trời mái nhà (“ĐMTMN”). Bởi lẽ, với ĐMTMN, các doanh nghiệp vừa có thể tận dụng được không gian trống, không sử dụng để giảm thiểu chi phí sản xuất, kinh doanh, lại vừa có thể góp phần bảo vệ môi trường. Do đó, Công ty Luật TNHH HT Legal VN xin gửi đến quý khách bài viết tổng hợp một số quy định chung về ĐMTMN tại Việt Nam:
I. Cơ sở pháp lý:
- Quyết định 13/2020/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ban hành ngày 06/04/2020 về cơ chế khuyến khích phát triển điện mặt trời tại Việt Nam (“Quyết định 13”);
- Thông tư 18/2020/TT-BCT do Bộ Công thương ban hành ngày 17/07/2020 quy định về phát triển dự án và hợp đồng mua bán điện mẫu áp dụng cho dự án điện mặt trời (“Thông Tư 18”);
- Công văn 7088/BCT-ĐL do Bộ Công thương ban hành ngày 22/09/2020 hướng dẫn thực hiện phát triển điện mặt trời mái nhà (“Công văn 7088”).
II. Nội dung:
1. Định nghĩa và quy định về điều kiện đối với ĐMTMN tại Việt Nam
- Định nghĩa của hệ thống ĐMTMN được quy định tại Điều 3.5 Quyết định 13 như sau:
“Hệ thống điện mặt trời mái nhà là hệ thống điện mặt trời có các tấm quang điện được lắp đặt trên mái nhà của công trình xây dựng và có công suất không quá 01 MW, đấu nối trực tiếp hoặc gián tiếp vào lưới điện có cấp điện áp từ 35 kV trở xuống của Bên mua điện.”
- Các điều kiện đối với ĐMTMN tại Việt Nam được quy định tại Quyết định 13 và Công văn 7088 như sau:
Điều 9.3 Quyết định 13:
“3. Hệ thống điện mặt trời mái nhà phải có hiệu suất của tế bào quang điện (solar cell) lớn hơn 16% hoặc module lớn hơn 15%.”
Điều 1.1(b) Công văn 7088:
“b) Hệ thống ĐMTMN phải được lắp đặt trên mái nhà của các công trình xây dựng có công năng độc lập, trong đó:
(i) Công trình xây dựng được quy định tại khoản 10 Điều 3 Luật Xây dựng năm 2014. Công trình xây dựng (bao gồm xây mới, cải tạo, sửa chữa) được đầu tư xây dựng theo quy định của pháp luật hiện hành về đầu tư, xây dựng, môi trường, phòng chống cháy nổ, đất đai, ...;
(ii) Mái nhà của công trình xây dựng là mái của nhà, mái của kết cấu dạng nhà theo quy định tại Phụ lục 2 Thông tư số 03/2016/TT-BXD ngày 10 tháng 3 năm 2016 của Bộ Xây dựng. Mái nhà của công trình xây dựng cần phù hợp với công năng, mục đích sử dụng của công trình xây dựng;”
Từ các quy định trên, có thể hiểu, các điều kiện chính đối ĐMTMN tại Việt Nam bao gồm:
- Công suất: Một hệ thống ĐMTMN có công suất không vượt quá 1MW;
- Điện áp: Điện áp đấu nối của một hệ thống ĐMTMN phải ≤ 35kV;
- Hiệu suất: Các tấm pin mặt trời có hiệu suất >16% và hiệu suất mô-đun phải >15%.
- Các tiêu chí khác: ĐMTMN phải được lắp đặt trên mái của các công trình xây dựng có công năng độc lập theo quy định.
2. Các giấy phép cần có đối với tổ chức, cá nhân đầu tư lắp đặt hệ thống ĐMTMN
Theo quy định tại Điều 9.4 Quyết định 13, tổ chức, cá nhân đầu tư lắp đặt hệ thống ĐMTMN phải đảm bảo các yêu cầu về an toàn điện, an toàn công trình xây dựng, môi trường, phòng chống cháy nổ theo quy định hiện hành. Theo đó, tổ chức lắp đặt cần có các giấy phép như giấy phép xây dựng, thực hiện thủ tục thẩm duyệt thiết kế về phòng cháy chữa cháy nếu thuộc trường hợp bắt buộc. Tuy nhiên, việc lắp đặt hệ thống ĐMTMN sẽ được miễn trừ giấy phép hoạt động điện lực theo quy định tại Điều 3 của Thông tư 18.
3. Quy định liên quan đến việc bán điện sản xuất được
- Quyền bán điện năng sản xuất được:
Điều 8.1 Quyết định 13 quy định như sau:
“Điều 8. Giá mua điện và Hợp đồng mua bán điện mẫu
1. Các hệ thống điện mặt trời mái nhà được phép bán một phần hoặc toàn bộ điện năng sản xuất ra cho Bên mua là Tập đoàn Điện lực Việt Nam hoặc Bên mua là tổ chức, cá nhân khác trong trường hợp không sử dụng lưới điện của Tập đoàn Điện lực Việt Nam.”
Như vậy, bên lắp hệ thống ĐMTMN được quyền bán điện năng sản xuất. Bên mua có thể là Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) hoặc tổ chức, cá nhân khác.
- Về giá mua điện, giá mua điện được quy định tại Điều 8.2 và 8.3 của Quyết định 13 như sau:
+ Nếu Bên mua điện là EVN hoặc đơn vị thành viên được ủy quyền:
Giá mua điện sẽ được tính theo quy định tại Biểu giá mua điện do EVN thông báo.
+ Nếu Bên mua điện không phải EVN hoặc đơn vị thành viên được ủy quyền:
Giá mua điện sẽ do các bên thỏa thuận phù hợp quy định của pháp luật hiện hành.
- Về hợp đồng mua bán điện, theo Điều 8.5 Quyết định 13 và Điều 5.1.a Thông tư 18:
+ Nếu Bên mua điện là EVN hoặc đơn vị thành viên được ủy quyền:
Hợp đồng mua bán điện phải tuân theo Hợp đồng mua bán điện mẫu tại Phụ Lục 2 Thông tư 18.
+ Nếu Bên mua điện không phải EVN hoặc đơn vị thành viên được ủy quyền:
Hợp đồng mua bán điện không phải tuân theo Hợp đồng mua bán điện mẫu, các
+ Thời hạn của các hợp đồng mua bán ĐMTMN tối đa là 20 năm kể từ ngày vận hành phát điện.
- Trình tự đối với việc bán điện dư được thực hiện theo quy định tại Điều 5.2 Thông tư 18 như sau:
“2. Trình tự thực hiện đối với hệ thống điện mặt trời mái nhà
a) Bên bán điện đăng ký đấu nối với Bên mua điện các thông tin bao gồm địa điểm lắp đặt, quy mô công suất (không quá 01 MW và 1,25 MWp), đường dây tải điện, điểm đấu nối dự kiến.
b) Bên mua điện có ý kiến về khả năng đấu nối, truyền tải công suất hệ thống điện mặt trời mái nhà của Bên bán điện đăng ký đấu nối lên hệ thống lưới điện của Bên mua điện. Thời hạn trả lời không quá 5 ngày làm việc kể từ ngày Bên mua điện nhận được đăng ký của Bên bán điện.
c) Bên bán điện và Bên mua điện thực hiện thỏa thuận đấu nối hệ thống điện mặt trời mái nhà của Bên bán điện vào hệ thống lưới điện của Bên mua điện. Trường hợp hệ thống điện mặt trời mái nhà của Bên bán điện đấu nối vào lưới điện không phải là tài sản của Bên mua điện hoặc lưới điện của đơn vị phân phối và bán lẻ điện, Bên mua điện và Bên bán điện thỏa thuận với tổ chức, cá nhân là chủ sở hữu lưới điện để thực hiện thỏa thuận đấu nối. Thời hạn ký thỏa thuận đấu nối không quá 5 ngày làm việc kể từ ngày Bên mua điện nhận được đủ hồ sơ đấu nối điện, văn bản chấp thuận đấu nối của chủ sở hữu lưới điện (nếu có).
d) Bên bán điện thực hiện lắp đặt hệ thống điện mặt trời mái nhà có quy mô phù hợp với nội dung tại điểm b và điểm c khoản 2 Điều này.
đ) Bên bán điện gửi hồ sơ đề nghị bán điện từ hệ thống điện mặt trời mái nhà bao gồm văn bản đề nghị bán điện, tài liệu kỹ thuật về tấm quang điện mặt trời, bộ biến đổi điện từ một chiều sang xoay chiều (bộ nghịch lưu); đường dây tải điện, máy biến áp (nếu có); giấy chứng nhận xuất xưởng, chứng nhận chất lượng thiết bị (bản sao y).
e) Các bên thực hiện kiểm tra kỹ thuật, lắp đặt công tơ đo đếm sản lượng điện, chốt chỉ số công tơ, ký hợp đồng mua bán điện và đóng điện, đưa hệ thống điện mặt trời mái nhà vào vận hành; thời hạn Bên mua điện ký hợp đồng là 5 ngày làm việc kể từ ngày nhận được văn bản, hồ sơ đề nghị bán điện của Bên bán điện. Trường hợp bên mua điện là Tập đoàn Điện lực Việt Nam hoặc đơn vị thành viên được ủy quyền, Bên mua điện và Bên bán điện ký hợp đồng mua bán điện theo quy định tại khoản 2 Điều 6 của Thông tư này.
g) Tùy thuộc điều kiện cụ thể và yêu cầu kỹ thuật của từng hệ thống điện mặt trời mái nhà, Bên bán điện và Bên mua điện thống nhất trình tự thực hiện tuần tự hoặc kết hợp đồng thời đối với các hạng mục, công việc quy định tại các điểm c, d, đ và e khoản 2 Điều này.”
Hiện nay, các quy định hiện hành chỉ mới đưa ra trình tự cho trường hợp bên lắp ĐMTMN đấu nối và bán điện cho EVN và chưa có quy định cụ thể về trình tự cho việc lắp đặt để tự tiêu thụ hay cho bán cho bên khác dù các hoạt động này không bị cấm theo pháp luật.
4. Một số mô hình kinh doanh đối với ĐMTMN:
- Mô hình tự sở hữu:
Chủ sở hữu của cơ sở có mái nhà muốn lắp đặt ĐMTMN sẽ hoàn toàn chịu trách nhiệm đầu tư toàn bộ, chịu trách nhiệm bảo dưỡng, điện sản xuất được có thể tự sử dụng hoặc bán cho công ty điện.
- Mô hình sở hữu của bên thứ ba:
Chủ sở hữu của cơ sở có mái nhà sẽ hợp tác với công ty kinh doanh vụ điện mặt trời (các công ty này đầu tư vào lĩnh vực lắp đặt hệ thống ĐMTMN trên các tòa nhà của chủ cơ sở để sản xuất điện và sau đó sẽ bán điện cho chủ cơ sở và/hoặc công ty điện). Theo đó, công ty kinh doanh dịch vụ điện mặt trời sẽ thuê lại mái nhà của chủ sở hữu cơ sở rồi thực hiện toàn bộ việc đầu tư, lắp đặt hệ thống ĐMTMN. Do đó, công ty kinh doanh dịch vụ điện mặt trời sẽ có quyền sở hữu, vận hành hệ thống này. Điện sản xuất sẽ được bán cho chủ sở hữu của cơ sở với giá ưu đãi, thấp hơn thị trường, tận dụng được không gian trống, giúp giảm thiểu chi phí của doanh nghiệp và góp phần đóng góp cho việc bảo vệ môi trường.
Hiện nay, khi có nhu cầu lắp đặt hệ thống ĐMTMN tại cơ sở, các tòa nhà, các doanh nghiệp thường có xu hướng áp dụng mô hình sở hữu của bên thứ ba với lợi ích là hạn chế chi phí đầu tư, bảo trì. Khi áp dụng mô hình này, công ty dịch vụ điện mặt trời với kinh nghiệm thực hiện nhiều dự án cũng là bên chịu trách nhiệm đăng ký với cơ quan có thẩm quyền. Điều này giúp giảm thiểu rủi ro cũng như các chi phí, nhân lực, thời gian thực hiện các thủ tục hành chính cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, vì các hợp đồng mua bán điện thường có thời hạn khá dài, để hạn chế rủi ro và đảm bảo được lợi ích của doanh nghiệp, việc đàm phán, soạn thảo các thoả thuận, hợp đồng liên quan như hợp đồng cho thuê mái nhà, hợp đồng mua bán điện,… phải được thực hiện một cách cẩn trọng. Với đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm, Công ty Luật TNHH HT Legal VN sẵn sàng cung cấp các dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp trong việc tư vấn và đàm phán, soạn thảo cũng như rà soát các thỏa thuận, hợp đồng có liên quan đến việc lắp đặt ĐMTMN.
Mọi thông tin chi tiết, vui lòng liên hệ:
CÔNG TY LUẬT TNHH HT LEGAL VN
VP1: 37/12 Hẻm 602 Điện Biên Phủ, P.22, quận Bình Thạnh, Tp. Hồ Chí Minh (Bên cạnh UBND phường 22).
VP2: 207B Nguyễn Phúc Chu, P.15, quận Tân Bình, Tp. Hồ Chí Minh.
Email: info@htlegalvn.com Hotline: 09 6161 4040 – 09 0161 4040
